Treindigitalisering bij NS

‘We maken nu minder lege-bak-kilometers’ - Sophie Verbeek

Sophie Verbeek is manager Treindigitalisering bij NS Techniek. Ze is verantwoordelijk voor zowel de digitalisering van de treinen als het onderhoud van de vloot.

Illustrator

Ze komt oorspronkelijk uit de kunst. Sophie Verbeek werkte als illustrator toen internet opkwam en zij de digitalisering inrolde. Later volgde ze nog een MBA, maar haar achtergrond in de kunst gebruikt ze nog dagelijks. ‘Digitalisering is creatief werk. De vraag is telkens: hoe kun je met slimme stappen iets laten gebeuren?’ Inmiddels is ze alweer jaren actief in digitalisering van assets, met name in de infrastructuur. Ze werkte acht jaar bij een landelijke netbeheerder en maakte in 2020 de overstap naar de NS. Dat het zo ontzettend concreet is, de problemen waar ze zich nu mee bezig houdt, past bij haar. ‘Ik vind het prettig dat ik aan het eind van de dag met onze klanten in onze treinen zit.’

NS

Sinds corona reizen mensen anders: er zijn minder zakelijke reizigers en meer passagiers die tijdens de spits reizen, vooral op dinsdag en donderdag. De omgangsvormen verruwen en er is een structureel tekort aan personeel. Technologie biedt een kans, maar vraagt ook om nieuwe vaardigheden. Zeker omdat de vloot technisch zo gevarieerd is. ‘De oudste treinseries zijn in de jaren 80 geïntroduceerd. De nieuwste stromen iedere week in.’ Waar een trein tot voor kort nog een losstaand ding was, dat kwam met een garantieregeling, is het materieel dat nu het spoor op komt voorzien van een compleet digitaal ecosysteem.

Noodzaak

Verbeek is verantwoordelijk voor zowel de digitale systemen aan boord van de trein – variërend van veiligheidstoepassingen tot reizigers wifi – als de digitale systemen die worden ingezet voor het onderhoud. Zij en haar team krijgen te maken met noodzakelijke aanpassingen al dan niet ingegeven door Brussel, zoals het nieuwe treinbeveiligingssysteem (ERTMS). Er draait een proef met een op afstand bediende trein; met een trein waarbij de machinist de deuren sluit in plaats van de hoofdconducteur; een andere proef draait om wapendetectie. Maar als ze één project mag noemen van het afgelopen jaar waar ze met name trots op is, is het het digitaal inspecteren van het terrein.

Camera inspectie

Treinen en locaties worden iedere 48 uur gecontroleerd. ‘Dat is vaak bij nacht en ontij, met een zaklamp langs het spoor. En de treinen moeten als ze in Haarlem uitlopen teruggereden worden naar de plek voor inspectie, dus het levert ook nog eens veel “lege bak-kilometers” op.’ Inmiddels maakt NS foto’s van treinen waardoor het werk niet meer ’s nachts gedaan hoeft te worden en specialisten met haarscherpe beelden kunnen beoordelen of treinen veilig ingezet kunnen worden.

AI

Afgelopen jaar werd er ook een AI systeem getraind om de foto’s te bekijken. AI spoort veel meer defecten op. Die foto’s gaan vervolgens alsnog naar de onderhoudsdienst. Een monteur maakt dan een inschatting van wat er nodig is. ‘Ja, we zien meer, het levert dus meer werk op. Maar mijn collega’s hoeven niet meer buiten te staan, we hebben betere treinen én we maken minder lege-bak-kilometers.’