Themabijeenkomst assetmanagement en inspectie

Tijdens onze 3e themabijeenkomst stond het onderwerp 'leren van innovatie en robotica' op het programma.

De presentaties stonden in het teken van het ontwikkelen van een robot-mol die de ondergrondse holen van dassen en bevers in kaart kan brengen om risico’s voor het spoor te bepalen, door Simon Leertouwer (ProRail) en Jan van Dalfsen (Fieldwork Company)

De bijeenkomst bood waardevolle inzichten in hoe technologie en robotica kunnen bijdragen aan beter begrip van wat er onder de grond gebeurt. Het liet zien dat we met innovatieve middelen eerder kunnen signaleren wanneer er iets aan de infrastructuur verandert, nog voordat dat zichtbaar wordt aan de oppervlakte.

Het gaat niet alleen om techniek, maar ook om bewustwording: begrijpen hoe natuurlijke processen, dieren en de omgeving invloed hebben op de stabiliteit van onze kunstwerken en dijken. Zulke inzichten maken duidelijk hoe belangrijk het is om verder vooruit te kijken in onze programmering en planning.

Presentatie Simon Leertouwer (ProRail)

ProRail liet zien hoe dassen en bevers invloed hebben op het spoor. Deze dieren graven onder de grond bij spoorlijnen, dijken en taluds. Daardoor kan de grond verzakken en wordt het spoor minder stabiel of zelfs onveilig.

De bijeenkomst had als doel om partners uit de spoor- en technologiesector te informeren en om samen na te denken over mogelijke oplossingen. Er werd vooral gekeken naar hoe robotica en nieuwe technologie kunnen helpen om beter te zien wat er onder de grond gebeurt en problemen op tijd te ontdekken — met respect voor de natuur en de dieren.

Enkele inzichten:

Dassen en bevers graven gangen onder spoorbanen en taluds, wat verzakkingen en veiligheidsrisico’s veroorzaakt;
Door hun beschermde status zijn directe ingrepen beperkt mogelijk;
Vroegtijdige detectie is lastig door de ondergrondse aard van het probleem (een hele verrassende, aanvullende meetmethode is een continue meting via de glasvezel die overal langs het spoor ligt; dit is ook veelbelovend);
Het belang van de P (politics) in RAMSHEEP is behoorlijk toegenomen in de afgelopen jaren;
Maatgevend is de overgangsboog; daar waar de trein van rechtdoor aan de bocht begint; daar zijn de zijwaartse krachten op de rails het grootst.

Presentatie Jan van Dalfsen (Fieldwork Company)

Fieldwork Company heeft veel aandacht voor natuur en dieren en liet zien hoe robotica kan helpen om beter te begrijpen wat er onder de grond gebeurt bij dassen en bevers. Zij gebruiken:

Slimme meetrobots die onder de grond kunnen kijken zonder dat de dieren daar last van heb. Deze produceren duidelijke beeldkaarten en grafieken, zodat spoorbeheerders meteen kunnen zien wat het graafwerk van de dieren doet met de spoorbaan;
Een manier van werken waarbij natuur en spoor naast elkaar kunnen bestaan. De techniek helpt om problemen op te lossen zonder de dieren te schaden. Bij de stichting Das en Boom is het effect van de meetrobot getest op dassen in gevangenschap. Aan de hand daarvan is het protocol verder aangescherpt;
De meetrobot (burrow surveyor) is gemaakt van 3D-geprinte onderdelen. Dat was handig bij het ontwikkelen; telkens een stukje vervangen en verbeteren. Verder halen ze hem na gebruik uit elkaar en reinigen de onderdelen, omdat dassen erg reukgevoelig zijn.
De presentatie liet zien dat robotica niet alleen handig is voor techniek, maar ook helpt om meer begrip te krijgen voor de natuur en het gedrag van dieren.

Conclusies

Deze middag maakte duidelijk dat robotica een belangrijke rol kan spelen in het zichtbaar maken van het onzichtbare: de ondergrondse wereld van dassen en bevers en hun invloed op de infrastructuur.

Wat vooral bijblijft, is dat dit soort bijeenkomsten helpen om het bewustzijn te vergroten: dat onze infrastructuur niet losstaat van de natuur, en dat we technologie kunnen inzetten om beide beter te begrijpen en met elkaar in balans te houden. Dat is niet alleen een technische opgave, maar ook een manier van denken